نماد سایت وب سایت اسپیتی

آشنایی با انواع لوله ها در تاسیسات و ساختمان

انواع لوله در تاسیسات ساختمان- وب سایت اسپیتی

یک قطعه استوانه ای شکل که درون آن خالی است لوله نام دارد. از انواع لوله می توان در ساختمان و محیط های صنعتی به منظور انتقال سیالاتی مثل آب و گاز استفاده می شود.

لوله چیست و چه کاربردی دارد؟

لوله به شکل یک استوانه است که درون این استوانه تو خالی می باشد. در ساختمان ها و محیط صنعتی از انواع لوله به منظور انتقال سیالاتی مانند آب و گاز استفاده شده و بسیار پر کاربرد هستند.

برای انتقال مایعات و مواد بهداشتی مانند آب از لوله هایی با جنس مواد اولیه پلاستیکی و فلزی استفاده می شود. اما جنس لوله هایی که برای انتقال پسماند شهری و مواد شیمیایی کارخانه ها استفاده می گردد از جنس فولاد و پلی اتیلن می باشد.
بعضی از لوله ها فقط سیالات گازی را انتقال می دهند. جنس لوله های منتقل کننده مواد گازی از آلیاژهای خاص فولادی می باشد. به دلیل دارا بودن تحمل فشار زیاد این لوله ها در زمان انتقال سیالات، از آنها در پالایشگاه ها و پتروشیمی استفاده می گردد.

امروزه در شرکت های پتروشیمی از لوله های فلزی استفاده می شود. زیرا در ترکیبات و مواد اولیه این لوله ها از بهترین آلیاژهای مقاوم فولادی تشکیل شده است.


انواع لوله پلیمری یا پلاستیکی

لوله پی وی سی PVC (Poly Vinyl Chloride)

لوله های پی وی سی دارای دو مدل بازیافتی و نو می باشند. همچنین این لوله ها در دو نوع فشار قوی و فشار ضعیف تولید می شوند. لوله های طوسی تیره فشار قوی بوده و از مواد تازه یا نو تشکیل شده اند. لوله های طوسی روشن از مواد بازیافتی تشکیل شده و فشار ضعیف می باشند. این لوله ها قابلیت اشتعال داشته و معمولا در دمای زیر صفر درجه سانتی گراد شکسته می شوند. این اشتعالبه قسمت های دیگر لوله سرایت نکرده و در همان قسمت ایجاد شده از بین می رود.

نور مستقیم خورشید باعث ایجاد آسیب به لوله های پی وی سی و از بین رفتن کارایی آنها می گردد. به همین علت این لوله ها برای انتقال آب داغ مورد استفاده قرار نمی گیرند. از این لوله ها در لوله کشی فاضلاب استفاده می شود.

مزایای لوله پی وی سی

معایب لوله پی وی سی

لوله سفید یا پلی پروپیلن PP (Polypropylene Pipe)

لوله های سفید یا لوله پلی پروپیلن در رنگ هایی مانند سفید، آبی، قرمز و سبز نیز موجود می باشند. از لوله سفید در لوله کشی های بهداشتی سرد و گرم و همچنین در سیستم حرارت مرکزی آب گرم استفاده می شود. برای برش این لوله ها از قیچی مخصوص استفاده شده و به منظور اتصال آنها نیز از اتوی الکتریکی یا جوش فیوژن استفاده می شود.

در گذشته رنگ لوله های پلی پروپیلن سبز بوده و به صورت روکار نصب می شدند. نور خورشید باعث ایجاد جلبک در داخل لوله ها می گردد. این جلبک ها باعث تغییر رنگ، مزه و بوی آب موجود در داخل لوله ها می شوند. به همین علت در صورت نصب روکار این لوله ها باید از نور مستقیم خورشید دور بشوند. در صورت عبور آب گرم و دما بالا از این لوله باعث انبساط طولی و عرضی زیادی شده و ساختار لوله کشی دچار مشکل می شود. به همین علت باید از بست های بیشتر در فواصل کمتر مانند ۱ متر استفاده شود.

مزایای لوله سفید یا پلی پروپیلن

معایب لوله سفید یا پلی پروپیلن

لوله پوش فیت (Push Fit)

در سیستم فاضلاب از انواع لوله پوش فیت استفاده می شود. این لوله ها دارای سوکت و آب بند به منظور اتصال در انتهای خود می باشند. روش اتصال سوکتی همراه با فشار است. به همین علت این لوله پوش فیت نامیده می شود. این لوله ها تا ۴ بار در برابر فشار دارای مقاومت می باشند. از مزیت های این مدل لوله خود اطفا بودن آنها می باشد. استفاده کردن از بست های زیاد در مسیر لوله کشی نیز از معایب لوله پوش فیت است.

مزایای لوله پوش فیت

معایب لوله پوش فیت

لوله پلی اتیلن PE (Polyethylene Pipe)

لوله های پلی اتیلن دارای مدل های مختلف بوده و از آنها در سیستم فاضلاب، آب سرد آشامیدنی، آب سرد آشامیدنی، آبرسانی شهری و مزارع استفاده می گردد. این لوله ها در برابر فشار مقاوم می باشند. اما در برابر حرارت و گرما مقاوم نیستند. اتصال لوله های پلی اتیلن به یکدیگر به دو روش جوشکاری فیوژن و اتصالات مهره-ماسوره (فیتینگی) صورت می گیرد.

مزایای لوله پلی اتیلن

معایب لوله پلی اتیلن

لوله پنج لایه (PEX-Al-PEX Pipe)

لوله پنج لایه از دو لایه بیرونی و درونی تشکیل شده که جنس هر دو لایه از نوعی پلیمر به نام پلی اتیلن است. لایه بیرونی و درونی توسط دو لایه چسب به لایه میانی یا لایه آلومینیومی متصل می گردند. لایه آلومینیومی مقاومت در برابر فشار لوله را افزایش می دهد. همچنین مقاومت این لوله در برابر مواد اسیدی و بازی بسیار بالا بوده و دچار زنگ زدگی و خوردگی نمی شود.
در سیستم های گرمایش از کف و سیستم تهویه مطبوع از انواع لوله چند لایه به منظور انتقال آب گرم و سرد استفاده می گردد. لوله های پنج لایه را می توان به صورت روکار و توکار نصب نمود. همچنین درون این لوله ها قارچ و باکتری ایجاد نمی شود.

مزایای لوله پنج لایه

معایب لوله پنج لایه


انواع لوله ی فلزی

لوله فولادی (Steel Pipe)

در سیستم های لوله کشی قدیمی، لوله های فولادی بسیار کاربرد داشته اند. این لوله ها دارای سطحی دایره شکل و ظاهری استوانه ای با دو سر باز می باشند. لوله های فولادی دارای مدل های مانیسمان، درزدار و گالوانیزه است و مواد اولیه در تولید لوله های فولادی از جنس فولاد کربن است. به منظور انتقال سیالات در زیر خاک از لوله های فولادی استفاده می شود.

مزایای لوله فولادی

معایب لوله فولادی

لوله فولادی درزدار (Welded Pipe)

لوله های فولادی درزدار یا جوشی ورقه هایی با ضخامت های متفاوت هستند که با توجه به سایز لوله برش داده شده اند. پس از برش لوله ها به دستگاه نورد منتقل می شوند. در طی این فرایند یک درز به وجود می آید. این درز به وسیله دستگاه جوش، جوشکاری و وصل می گردد. این لوله های دارای سختی زیادی هستند و در برابر فشار و دمای زیاد دارای مقاومت بالایی می باشند.

لوله فولادی بدون درز یا مانیسمان (Mannesmann Seamless Steel Pipe)

لوله های فولادی بدون درز مانیسمان در سایزهای ۶ متری و به صورت ریخته گری گریز از مرکز تولید می شوند. هیچ گونه درز یا جوشی در طول لوله های فولادی نیست. در سیستم های فشار بالا مانند بخار، هوای فشرده، آتش نشانی، گازهای صنعتی و … از لوله فولادی بدون درز مانیسمان استفاده می گردد. انعطاف پذیری لوله های فولادی پایین بوده اما تجمع رسوب در آنها زیاد است.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد لوله مانیسمان به مقاله “آشنایی با تولید و کاربرد لوله مانیسمان” مراجعه فرمایید.

لوله فولادی گالوانیزه (Galvanised Steel Pipe)

لوله فولادی گالوانیزه از نوع لوله های فولادی درزدار می باشد. برای تولید این لوله ها ابتدا ورق فلزی از جنس آهن سفید را توسط یک لایه از فلز روی ذوب شده می پوشانند. این فرایند پوشش لوله گالوانیزه کردن نام دارد. بعد از این مرحله لبه های ورق فلزی را به وسیله جوش به همدیگر متصل می کنند که به شکل لوله در می آید.

لوله های گالوانیزه در برابر رطوبت و خوردگی و زنگ زدگی مقاومت زیادی دارند. به همین دلیل از این لوله ها در محیط های سخت استفاده می گردد. زنگ زدگی لوله در طی زمان باعث ایجاد سوراخ در لوله می گردد.

مزایای لوله فولادی گالوانیزه

معایب لوله فولادی گالوانیزه

لوله مسی (Copper Pipe)

در ساخت این نوع لوله از مس استفاده می شود. برای وصل کردن لوله های مسی از روش مهره-ماسوره و جوشکاری کاربید یا اکسی استیلن استفاده می گردد. از این نوع لوله به منظور لوله کش لوازم گازسوز خانگی استفاده می گردد. به دلیل قدرت زیاد لوله مسی که در انتقال حرارت یا سرما دارد، از این لوله در کویل ها یا مبدل های حرارتی و یخچال نیز استفاده می شود. همچنین لوله مسی در ساختار چیلرها و سیستم های سرمایشی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

مزایای لوله مسی

معایب لوله مسی

لوله چدنی (Cast Iron Pipe)

جنس این لوله ها از چدن است و معمولا در سیستم فاضلاب در زمان های گذشته کاربرد داشته اند. به دلیل سطح ناهموار داخلی این لوله ها، رسوب گیری آن ها نیز زیاد می باشد. این لوله ها در برابر خوردگی و پوسیدگی مقاومت بالایی دارند و دارای طول عمر بیشتری نیز می باشند. اما این لوله در برابر ضربه شکننده و حساس می باشند. همچنین وزن سازه را نیز بیشتر می کنند

به منظور نصب لوله چدنی از یک سوم کناف و دو سوم سرب مذاب استفاده می گردد. به دلیل خطر دود سرب مذاب و دشوار بودن اتصالات لوله چدنی، استفاده از این لوله تقریبا منسوخ شده است.

مزایای لوله چدنی

معایب لوله چدنی

لوله سربی (Lead Pipe)

برای انتقال مواد سمی و فاضلاب آزمایشگاهی از لوله های سربی استفاده می شود. پسماندهای بیمارستانی حاوی تشعشعات رادیو اکتیو می باشد. اما سرب این تشعشعات را عبور نمی دهد و استفاده از لوله سربی برای جلوگیری از انتشار این تشعشعات مناسب می باشد. اما به منظور منتقل کردن آب آشامیدنی و مصارف خانگی از لوله سربی استفاده نمی شود. زیرا امکان نفوذ سرب به آب هست و باعث بیماری در انسان می گردد.

لوله سیمانی یا آزبست (Cement Pipe)

در گذشته برای انتقال آب آشامیدنی از لوله سیمانی استفاده می شد. امروزه از لوله سیمانی تنها برای دودکش ساختمان استفاده می شود. از گچ یا سیمان برای اتصال این لوله ها استفاده می گردد.

مزایای لوله سیمانی

معایب لوله سیمانی


خروج از نسخه موبایل