سیستم VRF یا VRV چیست؟
وی آر اف یا VRF مخفف (Variable Refrigerant Flow) و “وی آر وی” یا همان VRV مخفف (Variable Refrigerant Volume) می باشد. هردو اصطلاح به معنی کنترل حجم مبرد می باشد.
سیستم وی آر اف تقریبا شبیه به سیستم چیلر تراکمی می باشد و یکی از قدرمندترین انواع سیستم های سرمایشی می باشد. اما با این تفاوت که در سیستم VRF آب در مدار وجود ندارد. در این سیستم فقط گاز مبرد حمل انرژی گرمایی بین یونیت های داخلی و خارجی را انجام می دهد. در این سیستم ها، گاز مبرد به صورت مستقیم به فن کویل های درون ساختمان ارسال می شود تا در فصل سرما عمل گرمایش هوا و در فصل گرما عمل سرمایش هوا انجام شود.
یونیت های خارجی بر روی بام ساختمان نصب می شوند. سپس از طریق لوله های مسی با یونیت های داخلی یا همان فن کویل ها متصل می شوند تا هم عمل گرمایش و هم سرمایش را انجام دهند.
نحوه عملکرد سیستم VRF
در سیستم VRF ماده مبرد پس از عمل چگالش در کندانسور به مایع تبدیل می شود. مایع مبرد موجود در یونیت خارجی توسط لوله کشی به یونیت های داخلی منتقل می گردد. سپس مایع مبرد از شیر انبساط عبور کرده و وارد کویل سرمایش می گردد. از سوی دیگر هوای اتاق وارد شده به کویل بعد از کاهش دما دوباره به اتاق وارد می شود. به همین علت در سیستم VRF نیز از سیکل تبرید تراکمی بخار یا کارنو استفاده می گردد.
میزان جریان مبرد وارد شده به کویل یونیت های داخلی، به دلیل استفاده از کمپرسورهای دیجیتالی یا کمپرسورهای اسکرال اینورتردار، می تواند تغییر کند. همچنین قابلیت کنترل دمای فضاهای جداگانه با تغییر میزان جریان مبرد وجود دارد.
انواع سیستم VRF بر اساس نوع کارکرد
سیستم VRF سرمایشی
ساده ترین نوع سیستم VRF سیستم سرمایشی است. این سیستم تنها امکان سرمایش را دارا می باشد و از طریق یونیت داخلی داخل ساختمان را خنک می نماید.
سیستم VRF گرمایشی و سرمایشی
تفاوت این نوع سیستم با سیستم VRF سرمایشی در این است که در فصل زمستان برای گرمایش محیط قابل استفاده قرار می گیرد و از پمپ گرمایشی برای تولید گرمایش استفاده می شود. کارکرد این نوع از سیستم ها به این گونه است که زمانی یونیت خارجی در حالت سرمایش قرار گیرد تمامی پنل های داخلی فقط می توانند به خنک سازی فضا بپردازند و نمی توان از دو حالت سرمایش و گرمایش به طور همزمان استفاده کرد.
این سیستم به منظور گرمایش نیز قابل استفاده بوده و برای تولید گرما از پمپ گرمایشی استفاده می گردد.عملکرد این سیستم به صورتی است که در زمان قرار گرفتن یونیت خارجی در حالت سرمایش، تمام پنل های داخلی فقط می توانند فضا را خنک کنند. این سیستم طوری طراحی شده است که نمی توان از حالت سرمایش و گرمایش به طور همزمان بهره برد.
سیستم VRF با بازیافت حرارت
این نوع سیستم VRF از دو نوع سیستم وی آر اف دیگر پیشرفته تر می باشد. در این سیستم می توان از گرمایش و سرمایش در یک ساختمان با فضای بسته، به طور همزمان استفاده نمود.
انواع سیستم VRF بر اساس انرژی مصرفی
سیستم GHP
سیستم GHP که زیر مجموعه ای از سیستم VRF است با انرژی گاز طبیعی عمل می کند. موتور احتراق موجود در یونیت خارجی این سیستم، نیروی محرکه برای به گردش در آوردن یک یا چند کمپرسور اسکرال را فراهم می نماید. وظیفه متراکم کردن گاز مبرد و چرخش آن بر عهده کمپرسور می باشد. توسط یک موتور احتراق، گرمای موتور کمپرسور به سیکل کاری VRF وارد می شود. به همین دلیل راندمان این دستگاه به عنوان یک سیستم گرمایشی افزایش پیدا می کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سیستم GHP به مقاله “آشنایی با عملکرد سیستم سرمایشی و گرمایشی GHP” مراجعه فرمایید.
سیستم EHP
سیستم EHP یا سیستم وی آر اف برقی که برای به کار انداختن این سیستم نیاز به برق سه فاز می باشد. عملکرد این سیستم مانند سیستم GHP است. تنها با این تفاوت که در سیستم EHP انرژی مورد نیاز برای حرکت کمپرسورها توسط نیروی برق تامین می شود. در یونیت خارجی سیستم EHP یک یا چند الکتروموتور قرار دارد.
مزیت های سیستم VRF
- هوشمند بودن سیستم وی آر اف امکان تنظیم دمای هر محیط به صورت جداگانه را فراهم می کند.
- این سیستم مجهز به عیب یابی اتوماتیک می باشد.
- این سیستم ها به دلیل استفاده از گاز مبرد R410A هیچ آلودگی ایجاد نمی کنند.
- مصرف انرژی سیستم VRF پایین بوده و دارای بازدهی بالایی می باشد.
- سیستم های VRF قابل استفاده در انواع شرایط آب و هوایی می باشند. همچنین در مناطق دارای رطوبت بالا، بازدهی خود را از دست نخواهد داد.
- در این سیستم یونیت خارجی بر روی پشت بام نصب می شود. به همین دلیل در نصب سیستم های VRF نیاز به موتورخانه نمی باشد.
- این سیستم ها دارای وزن بسیار سبکی هستند. در اندازه های مختلف تولید می شوند. در ضمن به آسانی و بدون نیاز به جرثقیل قابل حمل می باشند.
- سیستم های VRF به دلیل استفاده از فن های کندانسور و نحوه عملکرد کمپرسور صدای کمی را ایجاد کرده و بدون لرزش کار می کنند.
- سیستم های تهویه وی آر اف نیاز به تجهیزات جانبی مانند پمپ، مدار لوله کشی، کانال هوا، لوله کشی فولادی و … ندارند و هزینه تجهیزات اولیه آن پایین می باشد.
- در این سیستم ها یونیت داخلی به صورت مرکزی در سقف نصب می شود و یونیت های خارجی فضای مفید ساختمان را اشغال نمی کنند.
- سیستم های وی آر اف قابلیت اتصال به ۶۴ یونیت داخلی را دارا بوده و هر یونیت داخلی به صورت مجزا قابل کنترل است.
- در این سیستم از کمپرسورهای اینورتر استفاده شده که این امر موجب صرفه جویی در انرژی می شود.
معایب سیستم VRF
- به دلیل مصرف بالای برق هنگام گرمایش، این سیستم مقرون به صرفه نبوده و برای مناطق سردسیر عملکرد کافی ندارد.
- دارای هزینه نگهداری و تعمیرات بالایی می باشد.
- اماکن استفاده از این سیستم در برج ها و ساختمان های بلند وجود ندارد.
- به دلیل پیچیدگی سیستم، نیاز به نصب و راه اندازی توسط متخصص می باشد.