معرفی انواع کمپرسور دورانی یا روتاری

کمپرسور دورانی (Rotary)

کمپرسور دورانی یا روتاری یکی از انواع کمپرسور هایی است. که در سیستم های سرما ساز و تهویه هوا مورد استفاده قرار می گیرد. معمولاً براي تراکم هوا در فشارهای پایین و حجم زياد کاربرد دارند.
کمپرسورهای روتاری بطور کلی از دو بخش تشکیل شده‌اند. یک محفظه سیلندر مانند و یک پیستون دوار که در داخل محفظه گردش می کند. عمل مکش گاز و همچنین عمل فشرده سازی و خروج گاز توسط این دو بخش انجام می شود. کمپرسور روتاری را به خاطر نحوه عملکرد، کمپرسورهای دورانی-پیستونی نیز می گویند.
این نوع از کمپرسورها شامل انواع مختلفی می باشند که در ادامه توضیح داده شده است.

عملکرد کمپرسور های دورانی

عملکرد این نوع کمپرسور با باز شدن شیر ورودی و حرکت دورانی پیستون در داخل محفظه سیلندر آغاز می شود.
با شروع حرکت چرخشی پره ها، در بخشی از فضای آن خلا ایجاد شده و این نیروی خلا باعث مکش گاز از شیر ورودی می شود. در این حالت، شیر تخلیه بسته بوده، دوران پره ها باعث می شود گاز وارد شده پشت شیر تخلیه فشرده شود. این عمل باعث بالا رفتن دما و فشار سیال می گردد.
بعد از اینکه فشار و دمای سیال به میزان تعیین شده برسد، شیر تخلیه باز شده، گاز با دما و فشار بالا به بیرون از سیلندر تخلیه می گردد. در نقطه پایان حرکت ۳۶۰ درجه ای پره ها در سیلندر تمام شده و سیکل عملکرد با رسیدن به نقطه نهایی، مجدداً به نقطه شروع باز می گردد.

انواع کمپرسور دورانی یا روتاری

کمپرسور پره ای (Vane)

این نوع کمپرسور از یک محفظه ثابت و یک دیسک چرخشی و تعدادی پره که در شکاف های شعاعی روتور قرار داده شده اند تشکیل می شود. با چرخش روتور، دیسک هم می چرخد. پره ها به داخل و خارج شکاف حرکت می کنند و تماس خود را با دیواره محفظه حفظ می کنند. بنابراین مجموعه ای از حجم های رو به کاهش به وسیله پره های دوار ایجاد می شود. در این کمپرسورها به هیچ نوع سوپاپی نیاز نمی ­باشد. اگر چه روتور این کمپرسورها کاملا متقارن است. اما عملکرد پره ها و نیروی وارد شده بر پره ها به علت فشار موجود در بین آن ها سبب ایجاد مقداری ارتعاش می ­گردد.

کمپرسور لوب (Lobe)

کمپرسورهای لوب از انواع ساده تر کمپرسور هوا است و هیچ بخش متحرک پیچیده‌ای ندارد. این نوع کمپرسورها دارای لوب های تکی یا دوتایی هستند. که توسط یک حرکت دهنده اصلی به شفت وصل می شوند. شکل لوب ها طوری طراحی می شود که در حین چرخش همواره کمترین فاصله بین آنها و بدنه وجود داشته باشد. لوب‌ها می‌توانند 90 درجه جابجا شوند. بنابراین اگر یکی از لوب ها در حالت افقی قرار داشته باشد، لوب دیگر در آن لحظه در حالت عمودی قرار می گیرد. بنابراین هوا در بین این لوبها به دام میفتد و با چرخش آنها فشرده می شوند و به خط تحویل منتقل می شود.

این نوع کمپرسورها در انواع مختلفی اعم از دولوب Double Lobe وسه لوب Trial Lobe و همچنین لوب مارپیچی ساخــته و مورد استفاده قرار می گیرند. هر چه تعداد لوب ها بیشتر باشد راندمان کمپرسور نیز افزایش پیدا می کند که به طبع آن هزینه ها و دقت ساخت نیز بالاتر خواهد رفت.

کمپرسور پیچی یا اسکرو (Screw)

کمپرسور اسکرو با استفاده از دو مارپیچ دوار که در دو جهت مخالف هم کار می کنند گاز را با فشار به یک فضای کوچک می فرستند. این حرکت باعث بالا رفتن فشار و دما شده، و فشار مورد نیاز دستگاه را تولید می کند. این کمپرسورها معمولا برای کارکرد پیوسته در کاربردهای تجاری و صنعتی استفاده می شوند. و می توانند ثابت و یا قابل حمل باشند. به طور کلی دو نوع کمپرسور اسکرو در بازار موجود هستند. یکی کمپرسور اسکرو بدون روغن و دیگری با روغن میباشد.

کمپرسور مارپیچی یا اسکرول (Scroll)

کمپرسور اسکرول دستگاهی برای فشرده سازی هوا یا مبرد است. که از دو پره مارپیچی لایه ای برای پمپ کردن یا تراکم سیالاتی مانند مایعات و گازها استفاده می کند. کمپرسور های اسکرول معمولا در سیستم های تهویه، هوای خودرو و چیلرهای تجاری استفاده می شوند. کمپرسورهای اسکرال دارای ساختار متراکم هستند و از دیگر کمپرسورهای نرم تر، بی صداتر و مطمئن تر کار می کنند و اندازه کمتری دارند.

کمپرسور رینگ مایع (Liquid Ring)

کمپرسور حلقه مایع، نسل جدید تکنولوژی ساخت کمپرسورها با مکانیزم Rotary Liquid Ring است. که جهت ایجاد فشار مثبت در صنایع مختلف به کار گرفته می‌شود. کمپرسورهای نوع رینگ مایع اغلب برای سیالات دو فازی (گاز همراه با مایع) به کار برده می شوند. در این نوع کمپرسورها بطور هم زمان جریان گاز و مایع وجود دارد و مایع داخل کمپرسور هم کار آب بندی و هم کار روانکاری را هم انجام می دهد. و نیازی به استفاده از روغنکاری خارجی نیست. شکل بدنه این نوع کمپرسورها بصورت تخم مرغی شکل Egg Shaped است و پره های آن از نوع فنجانی Cupped Blade ساخته می شود.