موتور کولر آبی چیست؟
یکی از مهم ترین قطعات کولر آبی، دینام کولر یا موتور کولر آبی می باشد. انرژی مورد نیاز برای تمامی قسمت ها توسط موتور کولر آبی تامین شده و توان های گوناگونی را دارا می باشد. الکتروموتور کولر آبی از نوع تک فاز است. این الکتروموتورها دارای دو دور موتور می باشند. نام گذاری موتورها بر اساس تعداد دوری که دارند، صورت می گیرد. موتورهای دور کند دارای ۱۰۰۰ دور و موتورهای دور تند نیز دارای ۱۵۰۰ دور می باشند. الکتروموتورهای کولر آبی، توان های گوناگونی مانند یک چهارم اسب، یک سوم اسب و یک دوم اسب دارند. اما بعضی از مدل ها دارای توان زیادتری هستند. به همین علت قدرت و حجم هوادهی کولر مناسب با توان کولر انتخاب می گردد.
هر کولر آبی دارای یک ظرفیت باد دهی متفاوت می باشد. توان موتور کولر آبی نیز بر حسب این ظرفیت تعیین می گردد. به عبارتی هر چقدر میزان ظرفیت باد دهی کولر بیشتر باشد، به موتور قوی تری برای انجام این فرایند نیاز است.
نحوه عملکرد کولر آبی
جریان برق پمپ آب با فشردن دکمه پمپ کولر آبی متصل می شود. هدایت آب به پوشال ها و خیس کردن آنها وظیفه پمپ می باشد. با فشردن دکمه، موتور کولر شروع به کار می کند. فن کولر آبی، هوا را از بیرون به داخل می آورد. هوا بعد از عبور از پوشال های خیس، گرمای خود را به آنها می دهد. آب نیز گرمای هوا را به منظور تبخیر شدن، جذب می کند. به همین علت موجب خنک شدن هوا می گردد. هوای خنک نیز با رطوبت نود درصد توسط کانال کولر به داخل خانه فرستاده می شود.
برای کسب اطلاعات در مورد انواع کولر آبی به مقاله “آشنایی با کولر آبی و چگونگی عملکرد آن” مراجعه فرمایید.
قطعات الکتروموتور کولر آبی
- سیم پیچ های استاتور
- ورقه های هسته استاتور
- پروه های خنک کننده سر روتور
- بوش موتور
- حلقه های اتصال کوتاه قفس های روتور که از جنس آلومینیوم هستند
- روتورهایی با پوشش روی
- استاتورهای پوشیده شده با لعاب سخت
- محور موتور
- حلقه های اتصال کوتاه قفس های روتور
- بدنه لعاب کاری شده
- ورقه های هسته استاتور که با عایق از هم جدا شده اند
- سوراخ های موجود در بدنه استاتور برای تهویه کردن الکتروموتور
- سوراخ های محوری روتور برای تهویه کردن روتور
- در پوش آلومینیومی
- پلاتین و صفحه کلید
- پایه الکتروموتور
- بست فلزی که باعث نگه داشتن موتور روی پایه می شود
- کلاهک گردگیر دارای محافظ انتهایی و با پوششی از جنس روی
- لاستیک لرزه گیر
- قسمت متحرک کلید گریز از مرکز
اجزای تشکیل دهنده استاتور
- استاتور دارای سه قسمت بدنه، هسته و سیم پیچ است. ورقه های استاتور از جنس فولاد بوده و به شکل استوانه می باشد. به منظور تهویه بر روی موتور سوراخ هایی ایجاد شده است. همچنین جهت جلوگیری از ورود آب به قسمت بدون منفذ آن، باید به سمت بالا قرار داده شود.
- روتور الکتروموتور کولر از نوع قفس سنجابی می باشد. همچنین یک کلید گریز از مرکز به جهت چرخش آن وجود دارد.
- هسته الکتروموتور کولر به صورت شیار دار بوده و جنس آن از فولاد سیلیس دار است. قطر داخلی هسته ۹/۸ سانتی متر و برای موتورهای یک سوم اسب ضخامت محور هسته، ۳/۴ سانتیمتر و برای موتورهای یک دوم و سه چهارم اسب، ۴/۵ سانتی متر می باشد.
- کلید گریز از مرکز بر روی درپوش عقب الکتروموتور کولر تعبیه شده است. این کلید چهار سر (دور کم، دور زیاد، راه‌انداز و برق مشترک) توسط یک فیش از زیر به آن متصل می باشد. در قسمت بیرونی کلید، یک سیم مخصوص دور زیاد که به فیشی با علامت HI (تند)، و سیم با دور کم به فیشی با علامت LO (کند)، و سیم با برق مشترک به فیشی با علامت COM (مشترک) اتصال می یابند.
- یاتاقان ها در یک سر محور فن، در داخل آن قرار دارد. ساختمان یاتاقان به شکلی است که نیروی وزن ناشی از محور و فن و اصطکاک را به بدنه انتقال می دهد. یاتاقان ها به این خاطر که باید دارای حداقل اصطکاک و ساییدگی باشند، باید به صورت دوره ای روغن کاری شود.
- در مرکز درپوش‌های انتهایی، پوش‌های نگهدارنده‌ی محور روی روتور، طراحی شده است. جنس پوش‌ها از استیل و قسمت داخلی آنها از برنز تولید شده تا در مقابل بارهای سبک و سنگین دارای استحکام کافی باشند. بر روی بوش‌ها منفذی ایجاد شده که درون آن نمد مخصوص آغشته به روغن قرار می گیرد.
انواع موتورهای دو دور کولر آبی
- موتور دو دور با خازن دائم کار
- موتور دو دور با سیم پیچ راه انداز
موتورهای دو دور با خازن دائم کار
الکتروموتورهای دارای خازن های دائم کار، چهار نوع سیم پیچی دارند. به این صورت که یک سیم پیچ اصلی، خازن و یک سیم پیچ کمکی برای دور های کند و تند مورد استفاده قرار می گیرد. این مدل الکتروموتورها در دورهای ۱۰۰۰ و ۱۵۰۰ تولید شده اند. در این الکتروموتورها، قرار گرفتن خازن و سیم پیچ کمکی به صورت سری است. سیم پیچ های اصلی، کمکی و خازن مربوط به هر دور، در مدار به شکل مداوم قرار می گیرند. به همین علت به این الکتروموتورها، موتورهای با خازن دائم کار می گویند.
قطعات موتور دو دور با خازن دائم کار
- در پوش یا قالپاق جلویی
- مهره ها و پیچ های نگهدارنده در پوش ها
- کابل سه سیم
- در پوش خازن های دائم کار
- پیچ آلن نگهدارنده پولی به محور
- پولی
- واشر فنری
- بلبرینگ
- روتور قفسی یا القایی
- پیچ و مهره های نگهدارنده در پوش ها
- سیم پیچ های استاتور
- دسته پلاستیکی به منظور حمل موتور
- بدنه
- بوش عقب
- در پوش یا قالپاق عقب
موتور دو دور با سیم پیچ راه انداز
این نوع موتورها سیم پیچ راه انداز دارند. همچنین دارای دو مدل خازنی و مقاومتی هستند. در ساختار این الکتروموتورها ۳ نوع سیم پیچ وجود دارد که در ادامه توضیح داده شده است.
- دور تند
سیم پیچ های اصلی برای دور تند، دارای سربندی چهار قطب و سرعت تقریبی ۱۵۰۰ دور در دقیقه می باشند.
- دور کند
سیم پیچ های اصلی برای دور کند، دارای سرعتی تقریبی ۱۰۰۰ دور در دقیقه و سربندی شش قطب می باشند.
- راه انداز
قسمت راه انداز دارای سیم پیچ هایی با سر بندی چهار قطب می باشند.
هنکام شروع کار و حرکت، سیم پیچ های راه انداز این مدل الکتروموتور با سیم پیچ های اصلی دور تند به صورت موازی قرار می گیرند. سیم پیچ راه انداز زمانی که دور موتور به حدود ۷۵ درصد دور نامی برسد، از مدار خارج می گردد. به همین علت سیم پیچ اصلی دور تند به تنهایی موجب چرخیدن روتور می شود.
هنگام راه اندازی کولر با دور کند، ابتدا سیم پیچ اصلی و سیم پیچ راه انداز دور کند به مدار وارد می شوند. زمانی که دور موتور به ۷۵ درصد دور نامی برسد، هر دو نوع سیم پیچ به وسیله کلیدی که در داخل موتور است، از مدار خارج می شوند.پس از ان سیم پیچ اصلی دور کند به مدار وارد می شود. به همین ترتیب الکتروموتور با دور کند می چرخد.
قطعات موتور دو دور با سیم پیچ راه انداز
- استاتور موتور کولر با سیم پیچ راه انداز
- روتور قفسی موتور کولر با سیم پیچ راه انداز
- بخش متحرک کلید گریز از مرکز
- درپوش سمت عقب موتور
- درپوش سمت محور یا جلوی موتور
- صفحه پالتین کلید گریز از مرکز
- صفحه پالتین کلید گریز از مرکز
- پیچ های موتور
- محور روتور
- خازن راه انداز
انواع الکتروموتور کولر با سیم پیچ راه انداز
- موتورهای کولر با راه انداز مقاومتی
- موتورهای کولر با خازن راه انداز
روش های جلوگیری از سوختن الکتروموتور
استفاده از محفاظ برای جلوگیری از پاشیدن آب
قرار دادن محافظ بر روی الکتروموتور به منظور جلوگیری از پاشیدن آب، یکی از روش های مهم جلوگیری از سوختن الکتروموتور می باشد. وظیفه این محافظ جلوگیری از نفوذ آب به سیم پیچ الکتروموتور است.
بازدید دوره ای از تسمه و پولی
به منظور افزایش عمر الکتروموتور باید از تسمه و پولی متصل به موتور، بازدید دوره ای انجام داد. همچنین برای جلوگیری از گیرپاژ موتور باید پولی را به صورت دوره ای روغن کاری کرد.
خازن محافظ در موتور کولر
موتور کولر آبی باید دارای خازن باشد. وظیفه خازن جلوگیری از سوختن موتور هنگام نوسانات احتمالی جریان برق است.
نظرات کاربران