شیر کشویی یا شیر دروازه ای (Gate Valve) یکی از متداول ترین شیرهای صنعتی است و یک نوع شیر مسدود کننده می باشد. در مواردی که هدف قطع و وصل کامل جریان باشد کاربرد دارد و برای تنظیم جریان مناسب نیست. دلیل این امر حساسیت سیت ها در مقابل سایش می باشد. چرا که حرکت سریع سیال در نزدیکی وضعیت بسته شیر، باعث سایش و فرسایش زود هنگام شیر می شود.
باز و بسته کردن این شیرها معمولا به زمان زیادی نیاز دارد به همین دلیل در مواردی که لازم باشد شیر سریع باز یا بسته شود استفاده نمی شود.
اگرمایل به خواندن مقاله “طبقه‌بندی شیرآلات صنعتی” هستید. می توانید برای دسترسی به آن روی عنوان کلیک کنید.
اجزای اصلی شیر کشویی
- بدنه
- دیسک (دروازه)
- نشیمنگاه
- ساقه (محور)
- درپوش
- تجهیزات آب بندی
نحوه عملکرد شیر دروازه ای یا شیر کشویی
شیر دروازه ای یک شیر با عملکرد چرخشی می باشد. معمولا این شیرها را از چدن نرم یا خشک می سازند و در خطوط لوله آب گرم یا سرد مثل آب آشامیدنی، فاضلاب و مایعات خنثی بکار گرفته می شود. در این شیر حرکت دیسک از نوع عمود بر سیال می باشد و وظیفه باز و بسته کردن شیر را بر عهده دارد.
زمانی که شیر دروازه ای بسته باشد دور دیسک کاملا توسط واشرهای مخصوص آب بندی می شود. هنگامی که کاملاً باز است دیسک آن به طور کامل از جلوی جریان کنار می‌رود و میزان افت جریان بسیار کم می شود. ولی در حالت نیمه باز مسیر جریان، دچار اغتشاش می‌شود. به همین دلیل این شیر در مواردی که برای تنظیم جریان باشد استفاده نمی شود.
انواع شیرهای دروازه ای
شیرهای دروازه‌ای دو نوع هستند:
شیر دروازه‌ای موازی (Parallel Gate Valve) یا خط لوله ای (Through Gate Valve)
دیسک این شیرها از دو سطح کاملاً صیقلی و موازی که به آن SLAB نیزمی گویند تشکیل شده است. در هر دو حالت پر فشار و کم فشار کاربرد دارند. این شیرها باید با جهت درست در مسیر جریان نصب شوند و سمت پرفشار دیسک در بالا دست جریان سیال قرار گیرد.
شیرهای کشویی با دیسک موازی برای سیالات با ذرات معلق بسیار مناسب تر از مدل گوه ای می باشند.
شیر دروازه‌ای گوه‌ای (Wedge Gate Valve)
در این نوع شیر، بندآور یا دیسک به شکل گوه ساخته می شود. دیواره های دیسک دقیقا عمود بر جهت جریان سیال نیست بلکه زاویه ای حدود 5- 10 درجه با صفحات عمود بر جهت جریان می سازد.
از آنجایی که در این نوع شیرها تنها در نزدیکی وضعیت بسته شدن، تماس میان دیسک و نشیمنگاه بوجود می آید. میزان سایش و فرسایش سیت و دیسک در اثر تماس مستقیم کاهش می یابد.
انواع گوه
- گوه جامد (Solid-Wedge)
متداول ترین نوع شیر دروازه ای می‌باشد. در این مورد گوه با یک قطعه فولادی جامد و یکپارچه تولید می شود.
- گوه انعطاف پذیر(Flexible-Wedge)
در این نمونه، برای افزایش توانایی شیر، برشی دور محیط دیسک صورت می کیرد که باعث محدودیت تغییر زاویه، بین نشیمنگاه ها می شوداما استحکام دیسک را حفظ می‌شود.
شیرهای دروازه ای با گوۀ منعطف بیشتر برای عبور بخار در سیستم ها استفاده می‌شوند.
- گوه تقسیم شده (Split-Wedge)
دیسک در این نوع، ساختمانی دو تکه دارد که با دو سطح سیت به صورت خودکار تنظیم و هم تراز می شود.
این شیرها برای گازها و مایعات، به خصوص مایعات خورنده در دماهای طبیعی مناسب هستند.
مزایای شیر دروازه ای
- قیمت نسبتاً پایین
- افت فشار کم
- آب بندی خوب
- شیرهای دارای دو سویه
معایب شیر دروازه ای
- کند بودن در باز و بسته کردن
- مناسب نبودن برای تنظیم جریان
- بوجود آمدن لرزش در حالت نیمه باز
برای دیدن آگهی های اجناس همکاران تاسیساتی به سایت اسپیتی سر بزنید.
نظرات کاربران