کمپرسور کولر گازی چیست؟
کمپرسور یا موتور کولر گازی مهمترین قسمت کولر گازی بوده و کل کارایی کولر وابسته به کمپرسور یا موتور آن می باشد. کمپرسور کولر گازی یک قطعه کمپرس کننده بوده و متراکم کردن گاز مبرد در کولر گازی بر عهده موتور یا کمپرسور می باشد.
عملکرد کمپرسور به این شکل است که مانند یک پمپ کار کرده و گاز مبرد را از اواپراتور گرفته و به سمت کندانسور ارسال می کند. سپس فشار گاز توسط کمپرسور بیشتر شده و به این صورت حجم گاز را کم می کند.
زمانی که گاز مبرد توسط کمپرسور کولر گازی فشرده می شود، دمای گاز کم شده و تبدیل به مایع می گردد. سپس کمپرسور توسط خطوط مسی، مبرد مایع را با فشار به یونیت داخلی ارسال می کند. بعد از آن مبرد مایع، تبخیر شده و مبرد، گرمای فضای داخلی را جذب می کند. در آخر نیز مبرد مجددا به کمپرسور بازگشته و این چرخه دوباره تکرار می گردد.
برای کسب اطلاعات در مورد کولر گازی و مزیت های آن به مقاله “اسپلیت یا کولر گازی چیست و چه مزیت های دارد؟” مراجعه فرمایید.
انواع کمپرسور یا موتور کولر گازی
کمپرسور پیستونی
کمپرسور پیستونی یکی از قدیمی ترین مدل های کمپرسور است که به کمپرسور رفت و برگشتی نیز معروف است. این مدل کمپرسور شامل یک عدد پیستون به همراه سیلندر است که مانند سیستم خودرو کار می کند. با این تفاوت که گاز مبرد را به جای سوخت متراکم کرده و به داخل سیلندر می فرستد. سپس گاز را متراکم کرده و آن را با فشار زیادی به درون سیستم کولر گازی ارسال می کند. ظرفیت کمپرسورهای پیستونی بین ۱۸۰۰۰ الی ۳۶۰۰۰ BTU می باشد.
مزایای کمپرسور پیستونی
- قیمت مناسب آن نسبت به سایر کمپرسورهای کولر گازی
- قابلیت تحمل دمای بالا. به همین علت از این مدل کمپرسور در مناطق گرمسیری استفاده می‌گردد.
- کاربرد گسترده آنها در انواع صنایع
- این مدل کمپرسور دارای سازگاری با انواع گازهای مبرد می باشد.
- دسترسی به تعداد بالای تعمیرکار متخصص کمپرسور پیستونی
معایب کمپرسور پیستونی
- کمپرسور پیستونی دارای صدای زیادی می باشد. اما با انجام سرویس دوره ای مقداری از صدای کمپرسور کاهش پیدا می کند.
- از دیگر معایب کمپرسور پیستونی کولر، مصرف بالای آن است.
- دارای راندمان و انرژی پایین تری نسب به دیگر کمپرسورها می باشد.
کمپرسور روتاری
کمپرسور روتاری دارای غلطک های مارپیچ بوده و به همین علت به کمپرسور دوار نیز معروف است. سیال توسط غلطک های موجود در کمپرسور روتاری، متراکم شده و به درون سیستم هدایت می شود. عملکرد کمپرسور روتاری به شکل جابجایی مثبت از نوع چرخشی می باشد. به همین علت در مکان هایی که میزان زیادی از حجم فشار هوا نیاز باشد، از کمپرسور روتاری استفاده می گردد. به علت ساختار کمپرسور روتاری، عملکرد آن در مناطق سردسیر و مرطوب بهتر می باشد. این نوع کمپرسور با نام هایی مثل موتور خوشه ای، موتور موشکی و موتور دراز نیز ذکر می‌شود.
ظرفیت کمپرسورهای روتاری بین ۷۰۰۰ الی ۳۶۰۰۰ BTU است و جایگزین مناسبی برای کمپرسورهای پیستونی می باشند.
مزایای کمپرسور روتاری
- صدای کمپرسور روتاری بسیار کمتر از کمپرسور پیستونی می باشد.
- کمپرسور روتاری دارای مصرف انرژی پایین تری است.
- میزان راندمان کمپرسور روتاری نسبتا بالا می باشد.
- طراحی ساده کمپرسور روتاری باعث شده است که زمان و هزینه تعمیر کمپرسور کولر گازی و نصب آن، کمتر گردد.
معایب کمپرسور روتاری
- به دلیل طراحی کمپرسور روتاری، دارای طول عمر پایین تری می باشد.
- میزان راندمان کمپرسور روتاری در محیط های کثیف بسیار کم می باشد.
- نسبت به دیگر کمپرسورها، دارای ظرفیت پایین تری است.
- کمپرسور روتاری نسبت به کمپرسور پیستونی دارای هزینه تعمیرات بیشتری می باشد.
کمپرسور اسکرال
یکی از جدیدترین و بروزترین مدل کمپرسور کولر گازی، کمپرسور اسکرال است که به کمپرسور مارپیچی نیز معروف است. دو مارپیچ در داخل کمپرسور اسکرال قرار دارد که بر خلاف یکدیگر حرکت می نمایند. همین حرکت موجب فشرده شدن گاز کولر گازی می‌گردد. در واقع یکی از کمپرسورها ثابت است و دیگری حرکت می‌کند. اما نحوه قرارگیری کمپرسور به شکلی است که یکی از آنها برخلاف دیگری حرکت می‌کند. این حرکت به صورتی طراحی شده است که علاوه بر فشرده کردن مبرد، آن را به سمت خروجی نیز هدایت می کند. ظرفیت کمپرسور اسکرال بین ۲۴۰۰۰ الی ۹۶۰۰۰ BTU می باشد.
مزایای کمپرسور اسکرال
- میزان بازدهی کمپرسور مارپیچی ۲۵ الی ۳۰ درصد بیشتر از کمپرسور پیستونی می باشد.
- کمپرسور اسکرال دارای لرزش و صدای بسیار کمی است.
- کمپرسور اسکرال فضای کمی را اشغال می کند.
- به دلیل استفاده از قطعات کمتر در ساخت این کمپرسور، استهلاک آن نیز پایین می باشد.
- هزینه نگهداری کمپرسورهای اسکرال کمتر از دیگر کمپرسورها است.
- به دلیل وجود فن و رادیاتور خنک کننده روغن و هوا در این کمپرسور، امکان کارکرد کمپرسور بدون توقف در مدت زمان طولانی وجود دارد.
معایب کمپرسور اسکرال
- قیمت زیاد کمپرسور اسکرال نسبت به سایر کمپرسورها
- امکان نصب کمپرسور اسکرال تنها بر روی کولر گازی با ظرفیت بالا وجود دارد.
- آسیب پذیری کمپرسور اسکرال در صورت عدم سرویس و روغن کاری، بیشتر می باشد.
انواع کمپرسور کولر گازی از لحاظ قدرت
کمپرسور کولر گازی T1
از این نوع کمپرسور کولر برای مناطق معتدل و نیمه معتدل، مانند شمال کشور استفاده می شود. این کمپرسور دارای قدرت خنک کنندگی کمتری می باشد. این مدل کمپرسور به موتور سبک نیز معروف است.
کمپرسور کولر گازی T2
کمپرسور کولر گازی T2 می تواند در دو حالت سرمایش و گرمایش فعالیت نماید. به همین دلیل در مناطقی که آب و هوا خنک و سردسیر است و به گرمایش نیز نیاز است، این کمپرسور انتخاب مناسبی می باشد.
کمپرسور کولر گازی T3
این مدل کمپرسور که دارای قدرت خنک کنندگی بسیار زیادی است، برای مناطق گرمسیری مثل جنوب کشور مناسب می باشد. همچنین این کمپرسور به موتور سنگین نیز معروف است.
موارد مهم در انتخاب کمپرسور کولر گازی
یکی از پارامترهای مهم در انتخاب کمپرسور کولر گازی، شرایط آب و هوایی منطقه می باشد. به همین علت کمپرسور کولر گازی باید متناسب با یکی از سه نوع آب و هوای ذکر شده، انتخاب گردد. کمپرسور پیستونی بیشتر در مناطق گرمسیر کاربرد دارد.
به همین خاطر در این مناطق تعمیرکار بیشتری نیز برای کمپرسور پیستونی وجود دارد و استفاده از این مدل بهتر می باشد. در مناطق سردسیر نیز استفاده از کولر گازی با کمپرسور روتاری توصیه می گردد. کمپرسور اسکرال یا مارپیچی نیز بیشتر قابلیت استفاده برای کولرهای بزرگ و با ظرفیت بالا را دارد. محیط نصب کمپرسور اسکرال بهتر است بدون گرد و غبار باشد.
بهترین کمپرسور یا موتور کولر گازی از نوع اسکرال یا مارپیچی است که علاوه بر صدا و لرزش کم، کارایی بسیار بالاتری را دارد. همچنین مصرف انرژی پایین و قدرت خنک کنندگی بالایی را نیز دارا می باشد.
اما امروزه برای کولر گازی بیشتر از کمپرسور روتاری استفاده می گردد. به این دلیل که قیمت خرید کمپرسور اسکرال نسبتا بالا بوده و دارای بازدهی مناسب در کولرهای بزرگ و ظرفیت بالا می باشد. همچنین از کمپرسور پیستونی نیز به تعداد محدودتری استفاده می گردد. به این علت که بازدهی کمتری داشته و دارای صدای زیادی می باشد.
نظرات کاربران