در این مقاله به مقایسه سیستم VRF با داکت اسپلیت و اسپلیت از لحاظ هزینه، میزان مصرف انرژی، ظرفیت گرمایش و … پرداخته می شود.
سیستم VRF یا VRV چیست؟
سیستم وی آر اف یا VRF مخفف (Variable Refrigerant Flow) و “وی آر وی” یا همان VRV مخفف (Variable Refrigerant Volume) می باشد. هردو اصطلاح به معنی کنترل حجم مبرد می باشد.
سیستم وی آر اف تقریبا شبیه به سیستم چیلر تراکمی می باشد و یکی از قدرمندترین انواع سیستم های سرمایشی می باشد. اما با این تفاوت که در مدار سیستم VRF، آب وجود ندارد. گاز مبرد در این سیستم فقط حمل انرژی گرمایی بین یونیت های داخلی و خارجی را انجام می دهد. در این سیستم ها، گاز مبرد به صورت مستقیم به فن کویل های درون ساختمان ارسال می شود تا در فصل سرما عمل گرمایش هوا و در فصل گرما عمل سرمایش هوا انجام شود. یونیت های خارجی بر روی بام ساختمان نصب می شوند. سپس از طریق لوله های مسی با یونیت های داخلی یا همان فن کویل ها متصل می شوند تا هم عمل گرمایش و هم سرمایش را انجام دهند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سیستم VRF به مقاله “آشنایی با سیستم سرمایشی و گرمایشی VRF” مراجعه فرمایید.
نحوه عملکرد سیستم VRF
در سیستم VRF ماده مبرددر کندانسور پس از عمل چگالش به مایع تبدیل می شود. مایع مبرد موجود در یونیت خارجی توسط لوله کشی به یونیت های داخلی منتقل می گردد. سپس مایع مبرد از شیر انبساط عبور کرده و وارد کویل سرمایش می گردد. از سوی دیگر هوای اتاق وارد شده به کویل بعد از کاهش دما دوباره به اتاق وارد می شود. به همین علت در سیستم VRF نیز از سیکل تبرید تراکمی بخار یا کارنو استفاده می گردد.
میزان جریان مبرد وارد شده به کویل یونیت های داخلی، به دلیل استفاده از کمپرسورهای دیجیتالی یا کمپرسورهای اسکرال اینورتردار، می تواند تغییر کند. همچنین قابلیت کنترل دمای فضاهای جداگانه با تغییر میزان جریان مبرد وجود دارد.
داکت اسپلیت چیست؟
متداول ترین سیستم سرمایش یا گرمایش مورد استفاده در منازل، داکت اسپلیت یا اسپلیت سقفی می باشد. در واقع به اسپلیت های خانگی معروف هستند. همچنین عملکرد داکت اسپلیت برای خنک کردن شبیه کولر گازی و اسپلیت است. اما برای گرم کردن محیط با گردش آب گرم درون داکت اسپلیت فضا را گرم می کند.
داکت اسپلیت مناسب ترین وسیله برای تامین هوای گرم در زمستان و ایجاد هوای خنک در تابستان برای کلیه فضاها در یک واحد ساختمانی است که در داخل سقف کاذب تعبیه می شود. قابلیت تنظیم ترموستات این سیستم نیز وجود دارد. داکت اسپلیت ها از دو بخش یونیت داخلی و یونیت خارجی تشکیل شده اند. یونیت داخلی بخش هواساز سیستم و یونیت خارجی شامل کندانسور می باشد. این دو یونیت توسط دو لوله مسی بهم متصل می باشند.
نحوه عملکرد سیستم داکت اسپلیت
عملکرد داکت اسپلیت بدین صورت است که گاز مبرد، داخل کندانسور که در یونیت خارجی قرار دارد، خنک می شود. سپس از طریق لوله مسی به شیر انبساطی رفته و به کویل یونیت داخلی وارد می گردد. کویل یونیت داخلی هوای گرم محیط را جذب کرده و این گرما را به گاز مبرد انتقال می دهد. سپس فن دستگاه، هوای خنک را به محیط می دمد.
اسپلیت یا کولر گازی چیست؟
معنای کلمه اسپلیت، جدا از هم است. به علت دارا بودن کولر گازی به دو قسمت داخلی و خارجی که جدا از هم بوده به آن اسپلیت نیز می گویند. این دو قسمت به یونیت یا پنل گفته می شود. یونیت داخلی در داخل خانه قرار گرفته و یونیت خارجی در بیرون از ساختمان نصب می گردد. این دو یونیت از طریق لوله ها و کابل های مسی به همدیگر متصل می شوند.
عملکرد تمام کولرهای گازی بر اساس سیکل تبرید تراکمی است. همچنین همه این کولرها دارای گردش هوای خنک متراکم هستند. وظیفه کندانسور که در یونیت خارجی قرار دارد، خنک نمودن مایع مبرد بوده و آن را توسط لوله های مسی کوچک تر به یونیت داخلی می فرستد. با عبور هوا از بین کویل های یونیت داخلی یا همان اواپراتور، تبدیل به هوایی خنک شده و به داخل خانه انتقال می یابد. سپس یونیت داخلی هوای گرم داخل خانه را جذب نموده و با استفاده از لوله های مسی بزرگ این هوا را به بیرون می فرستد.
مقایسه سیستم VRF با داکت اسپلیت و اسپلیت
مقایسه سیستم VRF با داکت اسپلیت و اسپلیت از لحاظ هزینه
سیستم وی آر اف دارای هزینه بیشتری نسبت به سیستم اسپلیت و داکت اسپلیت می باشد. اولین علت این است که در سیستم وی آر اف از تکنولوژی بسیار بیچیده تری استفاده شده است. این تکنولوژی شامل سیستم تغییر جریان مبرد ورودی به هر یونیت داخلی یا فن کویل می باشد. به همین جهت قیمت دستگاه بیشتر می شود. علت دوم این است که تمامی دستگاه های VRF موجود در کشور واراداتی بوده و به خاطر تحریم های بین المللی هزینه وارادات دستگاه افزایش می یابد.
مقایسه سیستم VRF با داکت اسپلیت و اسپلیت از لحاظ میزان مصرف انرژی
در سیستم VRF از یک تکنولوژی جدید جهت طولانی کردن عمر دستگاه و بهینه سازی مصرف انرژی استفاده شده است. میزان ماده مبردی که به یونیت داخلی اسپلیت ها و داکت اسپلیت های داخل خانه وارد می شود، ثابت می باشد. اما درسیستم وی آر اف یک مکانیزم کنترلی تعبیه شده است که میزان ماده مبرد ورودی به هر یونیت داخلی یا فن کویل را با توجه به نیاز محل مورد نظر تغییر می دهد. این مکانیزم میزان ماده مبرد ورودی را همیشه در حدی نگه می دارد که کمترین میزان انرژی مصرف گردد.
مقایسه سیستم VRF با داکت اسپلیت و اسپلیت از لحاظ ظرفیت گرمایش
سیستم های اسپلیت و داکت اسپلیت و وی آر اف قابلیت استفاده از حالت گرمایش نیز دارند. کمپرسور قرار گرفته در یونیت خارجی در حالت گرمایش کولر گازی یا اسپلیت شروع به کار می کند. سپس دستگاه با استفاده از مصرف برق، گرمایش هوای ساختمان را انجام می دهد. سیستم داکت اسپلیت و VRF نیز به همین صورت گرمایش ساختمان را تامین می کنند.
اما سیستم داکت اسپلیت و VRF دارای یک تفاوت عمده یا سیستم اسپلیت می باشند. به این صورت که در سیستم داکت اسپلیت و وی آر اف امکان قرار دادن یه کویل مسی مخصوص آب گرم درون یونیت داخلی یا در جلوی یونیت آنها وجود دارد. در فصول سرد به جای ورود مبرد، به درون این کویل آب گرم وارد می شود. در حقیقت گرمایش ساختمان به وسیله مصرف گاز انجام می گیرد. همچنین مقدار کمی برق که مرتبط با فن یونیت داخلی داکت اسپلیت و VRF است نیز مصرف می شود. در این حالت کمپرسور سیستم خاموش شده و عمر کمپرسور افزایش می یابد.
مقایسه سیستم VRF با داکت اسپلیت و اسپلیت از لحاظ وجود یا عدم وجود کانال
سیستم داکت اسپلیت دارای کانال می باشد. اما در سیستم تهویه VRF و اسپلیت کانالی وجود ندارد. در سیستم کانالی نمی توان دمای هر قسمت از خانه را به صورت جداگانه تهویه کرد. اما در سیستم VRF می توان دمای هر فن کویل یا یونیت داخلی را به دلخواه و به صورت جداگانه تنظیم نمود. مایع مبرد موجود در یونیت خارجی توسط لوله کشی به یونیت های داخلی منتقل می گردد.
مقایسه سیستم VRF با داکت اسپلیت و اسپلیت از لحاظ مکان نصب
محل نصب سیستم VRF با داکت اسپلیت و اسپلیت شبیه است. یونیت های خارجی تمام این سیستم ها باید در فضای باز تعبیه گردند. سیستم وی آر اف معمولا بر روی پشت بام نصب می شوند. اما می توان اسپلیت ها و داکت اسپلیت ها را هم بر روی بام و هم در تراس نصب کرد.
مقایسه سیستم VRF با داکت اسپلیت و اسپلیت از لحاظ مرکزی یا واحدی بودن سیستم
سیستم تهویه مطبوع وی آر اف یک سیستم مرکزی می باشد. یعنی امکان وصل کردن یونیت خارجی دستگاه به فن کویل های چند واحد یا چند قسمت وجود دارد. اما سیستم داکت اسپلیت و اسپلیت مرکزی نمی باشند. به این شکل که به ازای هر بخش یا هر واحد، یک دستگاه مستقل تعبیه می شود.
مقایسه سیستم VRF با داکت اسپلیت و اسپلیت از لحاظ کنترل رطوبت، فیلتراسیون و تامین هوا
تمامی این دستگاه ها دارای فیلتر به منظور از بین بردن گرد و غبار و ذرات آلاینده می باشند. یونیت داخلی داکت اسپلیت قابلیت نصب به سمت هوای آزاد به منظور وارد کردن هوای تازه به محیط را دارا می باشد. در سیستم VRF می توان از کانال های وارد کننده هوای تازه استفاده نمود. در تمامی این دستگاه بر اثر برخورد هوا با لوله های سرد مسی یونیت های داخلی، رطوبت هوا را به کمک تبدیل بخار آب موجود در هوا کاهش می دهند. یونیت های خارجی سیستم وی آر اف را در صورت نیاز به فیلتراسیون بهتر، کنترل رطوبت دقیق و مقدار هوای تازه در یک ساختمان، می توان به دستگاه هواساز وصل کرد.
مقایسه سیستم VRF با داکت اسپلیت و اسپلیت از لحاظ تعمیرات و نگهداری
به دلیل جدا بودن پنل های خارجی داکت اسپلیت ها، این دستگاه ها دارای استهلاک کمتری نسبت به سیستم وی آر اف می باشند. در صورت خرابی یک یا تعدادی از یونیت های خارجی، عملکرد سیستم داکت اسپلیت متوقف نمی گردد. اما در سیستم VRF تمامی یونیت های داخلی در صورت خرابی یونیت خارجی کار نخواهند کرد.
نظرات کاربران