لوله چیست و چه کاربردی دارد؟
لوله به شکل یک استوانه است که درون این استوانه تو خالی می باشد. در ساختمان ها و محیط صنعتی از انواع لوله به منظور انتقال سیالاتی مانند آب و گاز استفاده شده و بسیار پر کاربرد هستند.
برای انتقال مایعات و مواد بهداشتی مانند آب از لوله هایی با جنس مواد اولیه پلاستیکی و فلزی استفاده می شود. اما جنس لوله هایی که برای انتقال پسماند شهری و مواد شیمیایی کارخانه ها استفاده می گردد از جنس فولاد و پلی اتیلن می باشد.
بعضی از لوله ها فقط سیالات گازی را انتقال می دهند. جنس لوله های منتقل کننده مواد گازی از آلیاژهای خاص فولادی می باشد. به دلیل دارا بودن تحمل فشار زیاد این لوله ها در زمان انتقال سیالات، از آنها در پالایشگاه ها و پتروشیمی استفاده می گردد.
امروزه در شرکت های پتروشیمی از لوله های فلزی استفاده می شود. زیرا در ترکیبات و مواد اولیه این لوله ها از بهترین آلیاژهای مقاوم فولادی تشکیل شده است.
انواع لوله پلیمری یا پلاستیکی
لوله پی وی سی PVC (Poly Vinyl Chloride)
لوله های پی وی سی دارای دو مدل بازیافتی و نو می باشند. همچنین این لوله ها در دو نوع فشار قوی و فشار ضعیف تولید می شوند. لوله های طوسی تیره فشار قوی بوده و از مواد تازه یا نو تشکیل شده اند. لوله های طوسی روشن از مواد بازیافتی تشکیل شده و فشار ضعیف می باشند. این لوله ها قابلیت اشتعال داشته و معمولا در دمای زیر صفر درجه سانتی گراد شکسته می شوند. این اشتعالبه قسمت های دیگر لوله سرایت نکرده و در همان قسمت ایجاد شده از بین می رود.
نور مستقیم خورشید باعث ایجاد آسیب به لوله های پی وی سی و از بین رفتن کارایی آنها می گردد. به همین علت این لوله ها برای انتقال آب داغ مورد استفاده قرار نمی گیرند. از این لوله ها در لوله کشی فاضلاب استفاده می شود.

مزایای لوله پی وی سی
- نصب لوله های پی وی سی نسبت به دیگر لوله ها آسان تر و سریع تر انجام می شود.
- نیازی به رنگ آمیزی لوله ها در نصب روکار نیست.
- این لوله ها به دلیل کم وزن بودن در بین سقف کاذب و مکان هایی که دسترسی کمی دارند نصب می گردد.
- به دلیل قطر خارجی کمتر نسب به سایر لوله ها، در داخل دیوار به آسانی نصب می گردد.
- این لوله ها مقاومت زیادی در برابر مواد شیمیایی دارند.
معایب لوله پی وی سی
- لوله های پی وی سی خشک هستند و به همین علت در سرما شکننده می باشند.
- حرارت زیاد فرم و استحکام این لوله ها را از بین می برد.
- برای گرفتگی مجرای این لوله ها باید از فنر لوله بازکنی استفاده شود. به این علت که قدرت مقاومت جداره لوله های پی وی پایین است.
- لوله های پی وی سی مقاومت کمتری در برابر نیروهای خارجی دارند.
لوله سفید یا پلی پروپیلن PP (Polypropylene Pipe)
لوله های سفید یا لوله پلی پروپیلن در رنگ هایی مانند سفید، آبی، قرمز و سبز نیز موجود می باشند. از لوله سفید در لوله کشی های بهداشتی سرد و گرم و همچنین در سیستم حرارت مرکزی آب گرم استفاده می شود. برای برش این لوله ها از قیچی مخصوص استفاده شده و به منظور اتصال آنها نیز از اتوی الکتریکی یا جوش فیوژن استفاده می شود.
در گذشته رنگ لوله های پلی پروپیلن سبز بوده و به صورت روکار نصب می شدند. نور خورشید باعث ایجاد جلبک در داخل لوله ها می گردد. این جلبک ها باعث تغییر رنگ، مزه و بوی آب موجود در داخل لوله ها می شوند. به همین علت در صورت نصب روکار این لوله ها باید از نور مستقیم خورشید دور بشوند. در صورت عبور آب گرم و دما بالا از این لوله باعث انبساط طولی و عرضی زیادی شده و ساختار لوله کشی دچار مشکل می شود. به همین علت باید از بست های بیشتر در فواصل کمتر مانند ۱ متر استفاده شود.

مزایای لوله سفید یا پلی پروپیلن
- لوله های سفید در برابر صدا عایق می باشند.
- این لوله ها دارای عایق در مقابل گرما می باشند.
- عمر این لوله ها حدودا ۵۰ سال بوده به همین علت در مدت زمان طولانی فرسوده نمی شوند.
- نصب این لوله ها به دلیل وزن پایین آسان تر است.
- لوله های سفید در مقایسه با سایر لوله ها با ویژگی های مشابه، دارای قیمت کمتری هستند.
- این لوله به دلیل مقاوم بودن در دمای بالا، مقابل تنش ها و ارتعاش های حرارتی نیز مقاوم است.
- لوله پلی پروپیلن در مقابل تاپیرات شیمیایی مقاوم می باشد.
- به دلیل عدم رسوب گیری در این لوله ها افت فشار بسیار کم یا در زمان طولانی ایجاد می شود.
معایب لوله سفید یا پلی پروپیلن
- در مسیرهای طولانی لوله کشی باید از ابزار کنترل انبساط استفاده شود.
- لوله سفید درمقابل نور عایق نیست. در صورت قرار گرفتن در معرض نور درون لوله جلبک ایجاد می شود. رشد جلبک موجب آلودگی، طعم و رنگ بد آب می گردد.
- اکسیژن از این لوله ها عبور کرده و در سیستم های حرارتی بسته باعث ایجاد خوردگی می شود.
- به دلیل ساختار مولکولی متفاوت در صورت خمیدگی غیر طبیعی به راحتی ترک می خورد.
لوله پوش فیت (Push Fit)
در سیستم فاضلاب از انواع لوله پوش فیت استفاده می شود. این لوله ها دارای سوکت و آب بند به منظور اتصال در انتهای خود می باشند. روش اتصال سوکتی همراه با فشار است. به همین علت این لوله پوش فیت نامیده می شود. این لوله ها تا ۴ بار در برابر فشار دارای مقاومت می باشند. از مزیت های این مدل لوله خود اطفا بودن آنها می باشد. استفاده کردن از بست های زیاد در مسیر لوله کشی نیز از معایب لوله پوش فیت است.

مزایای لوله پوش فیت
- مقاومت شیمیایی و مکانیکی لوله پوش فیت نسبت به لوله پی وی سی و پلی اتیلن بیشتر می باشد.
- لوله ها و اتصالات پوش فیت نصب دارای
- نصب این مدل سریع و آسان است.
- در هنگام نصب لوله پوش فیت نیاز به چسب یا حرارت نیست.
- به دلیل عدم استفاده از چسب یا حرارت، در هنگام نصب گازهای شیمیایی تولید نمی گردد.
- این لوله ها با انقباض و انبساط خراب نشده و مشکل آب بندی نیز ندارند.
- لوله پوش فیت از لحاظ ابعاد قطر لوله و اتصالات تنوع زیادی را دارا می باشد.
- این لوله در هنگام آتش سوزی از خود گاز کلر دار تولید نمی کند.
معایب لوله پوش فیت
- به دلیل عدم امکان استفاده از اتصالات پوش فیت در سیفون ها، در این سیستم از اتصالات پلی اتیلن استفاده می شود. بعضی مواقع اتصالات پلی اتیلن بسیار قوی تر از اتصلات پوش فیت می باشند.
- به دلیل عدم مقاومت این لوله ها در مقابل نور خورشید، در پشت بام از عصایی های با جنس پلی اتیلن استفاده می گردد. زیرا پلی اتیلن در برابر نور خورشید مقاوم تر از پوش فیت می باشند.
- این لوله ها در برابر فشار زیاد مقاوم نمی باشند.
- این لوله ها در برابر فشار خارجی ضعیف می باشند. به دلیل نوع و نحوه ی اتصالات پوش فیت باید در پروسه تولید، نصب، راه اندازی و دفن از مقطع دایره ای لوله ها محافظت کرد تا از فرایند آب بندی استاندارد خارج نشود.
- هزینه سیستم پوش فیت دو برابر سیستم لوله کشی پلی اتیلن است.
- مقاومت سیستم پوش فیت در خاک کم می باشد. به همین دلیل در صورت مدفون شدن باید بر روی لوله ها فرایند مخصوصی انجام شود.
- اورینگ های موجود در این لوله در طول زمان به دلیل اسیدی بودن مواد فاضلاب به صورت تدریجی از بین می روند.
لوله پلی اتیلن PE (Polyethylene Pipe)
لوله های پلی اتیلن دارای مدل های مختلف بوده و از آنها در سیستم فاضلاب، آب سرد آشامیدنی، آب سرد آشامیدنی، آبرسانی شهری و مزارع استفاده می گردد. این لوله ها در برابر فشار مقاوم می باشند. اما در برابر حرارت و گرما مقاوم نیستند. اتصال لوله های پلی اتیلن به یکدیگر به دو روش جوشکاری فیوژن و اتصالات مهره-ماسوره (فیتینگی) صورت می گیرد.

مزایای لوله پلی اتیلن
- لوله های پلی اتیلن در مقابل فشارهای ضربه ای به دلیل بالا بودن ضریب کشش لوله مقاوم می باشند.
- این لوله ها به دلیل انعطاف پذیری بالا، نیاز به اتصالات کمتر و نصب آسان تری را دارا می باشد.
- لوله های پلی اتیلن دارای وزن کمی است. به همین دلیل حمل و نقل آسان تری نسبت به لوله های فولادی را دارا می باشد.
- این لوله ها دارای مقاومت در مقابل خوردگی الکترولیتی هستند.
- لوله های پلی اتیلن دارای خاصیت جمع شوندگی مناسبی در برابر انبساط و انقباض می باشند.
- اضافه کردن مواد مشکی و استفاده از تجهیزات مدرن در خط تولید موجب مقاومت این لوله در برابر نور خورشید می شود.
- در خطوط لوله با طول زیاد به دلیل سطح صاف درون لوله ها، دارای افت اصطکاک کمتری می باشند.
- در صورت استفاده از مواد استاندارد برای مقاوم سازی لوله در برابر پوسیدگی، ساییدگی، خوردگی و ضربه موجب بالا رفتن طول عمر لوله پلی اتیلن می گردد.
- با در نظر گرفتن طول عمر بالای این لوله نیاز به تعمیرات کمتر و در صورت ایجاد مشکل با هزینه پایینی تعمیر می شوند.
- به علت اتصالات الکتروفیوژن قوی یا جوش لب به لب یا اتصالا با فلنج، این لوله ها دارای اتصالات محکم و بدون نشتی و انعطاف بالا می باشند.
معایب لوله پلی اتیلن
- در صورت افزایش حرارت مقاومت این لوله ها در طول زمان کم می شود.
- لوله های پل اتیلن قدیمی در مقابل نور خورشید حساس بودند. اما امروزه با اضافه کردن ماده مشکی پلی اتیلن این مشکل رفع گردید. در صورت تولید لوله های پلی اتیلن از ماده سفید و طبیعی، از مستربچ های مخصوص لوله که شامل خاصیت آنتی UV است استفاده می گردد.
- این لوله ها دارای مقاومت کامل در برابر مکش و خلا ایجاد شده در لوله نیستند.
- در صورت ایجاد خراش یا بریدگی عمیق، تحمل فشار در مکان خراش کمتر می شود.
- به دلیل مقاوم نبودن لوله پلی اتیلن در برابر موادی مانند بنزین، گازوئیل، نفت و همچنین بعض از مواد شیمیایی مانند الکل، هالوژن، آروماتیک ها برای انتقال این مواد از این لوله استفاده نمی شود.
- امکان یافتن لوله در ترانشه با دستگاه فلزیاب وجود ندارد.
- آب های کلردار طول عمر مفید لوله پلی اتیلن را کاهش می دهند.
لوله پنج لایه (PEX-Al-PEX Pipe)
لوله پنج لایه از دو لایه بیرونی و درونی تشکیل شده که جنس هر دو لایه از نوعی پلیمر به نام پلی اتیلن است. لایه بیرونی و درونی توسط دو لایه چسب به لایه میانی یا لایه آلومینیومی متصل می گردند. لایه آلومینیومی مقاومت در برابر فشار لوله را افزایش می دهد. همچنین مقاومت این لوله در برابر مواد اسیدی و بازی بسیار بالا بوده و دچار زنگ زدگی و خوردگی نمی شود.
در سیستم های گرمایش از کف و سیستم تهویه مطبوع از انواع لوله چند لایه به منظور انتقال آب گرم و سرد استفاده می گردد. لوله های پنج لایه را می توان به صورت روکار و توکار نصب نمود. همچنین درون این لوله ها قارچ و باکتری ایجاد نمی شود.

مزایای لوله پنج لایه
- لوله های چند لایه در برابر حرارت تا دمای ۴۰ درجه سانتیگراد مقاوم هستند.
- این لوله در برابر نفوذ اکسیژن به درون لوله و تغییر رنگ آن دارای مقاومت می باشد.
- لوله پنج لایه در مقابل بسیاری از مواد شیمیایی مانند اسید ها و بازها مقاوم می باشد.
- این لوله دارای ضریب انبساط طولی بسیار کمی است.
- به دلیل استفاده از آلومینیوم در برابر فشار مقاومت بالایی داشته و به علت سطح نرم داخل لوله فشار کمی به آن وارد می شود.
- این لوله دارای نصب سریع و آسانی است.
- به دلیل استفاده از مواد پلی اتیلن در ساخت آن، امکان زنگ زدگی زدگی و خوردگی وجود نداشته و امکان رشد جلبک نیست.
معایب لوله پنج لایه
- لوله چند لایه از ورود هوا به درون لوله جلوگیری کرده و باعث به وجود آمدن جلبک و لجن می شود.
- به دلیل ضریب انبساط بالای لوله پنج لایه، موجب آسیب به لوله و پایین آمدن عمر آن می شود.
- استفاده از چسب برای اتصالات در این لوله موجب ایجاد عایق چسبی شده و در نتیجه باعث از بین رفتن سریع این لوله ها می شود.
- استفاده از اتصالات برنجی در لوله پنج لایه موجب شکستگی و ترک خوردن و ایجاد نشتی در این لوله ها می شود.
انواع لوله ی فلزی
لوله فولادی (Steel Pipe)
در سیستم های لوله کشی قدیمی، لوله های فولادی بسیار کاربرد داشته اند. این لوله ها دارای سطحی دایره شکل و ظاهری استوانه ای با دو سر باز می باشند. لوله های فولادی دارای مدل های مانیسمان، درزدار و گالوانیزه است و مواد اولیه در تولید لوله های فولادی از جنس فولاد کربن است. به منظور انتقال سیالات در زیر خاک از لوله های فولادی استفاده می شود.

مزایای لوله فولادی
- مقاومت کششی لوله های فولادی زیاد است.
- این لوله دارای مقاومت زیادی در مقابل انواع فشارها هستند.
- امکان تولید این لوله ها با قطرهای متنوع و ضخامت های مختلف وجود دارد.
- لوله های فولادی در برابر انواع خوردگی مقاومت بالایی دارند.
- این لوله ها در اتصالات جوشی تداوم بالایی را دارا می باشند.
معایب لوله فولادی
- در این لوله ها امکان ایجاد خوردگی در بیرون از لوله وجود دارد.
- در لوله های فولادی امکان فرایند الکترولیز می باشد.
- برای متصل نمودن اتصالات لوله های فولادی باید از جوشکار استفاده نمود.
- در صورت استفاده از سیستم ضد زنگ، هزینه های طراحی و ساخت این لوله افزایش پیدا می کند.
- هنگام نصب این لوله ها در سیستم فاضلاب و آب، امکان آسیب به دیواره ها و پوشش داخلی لوله وجود دارد.
لوله فولادی درزدار (Welded Pipe)
لوله های فولادی درزدار یا جوشی ورقه هایی با ضخامت های متفاوت هستند که با توجه به سایز لوله برش داده شده اند. پس از برش لوله ها به دستگاه نورد منتقل می شوند. در طی این فرایند یک درز به وجود می آید. این درز به وسیله دستگاه جوش، جوشکاری و وصل می گردد. این لوله های دارای سختی زیادی هستند و در برابر فشار و دمای زیاد دارای مقاومت بالایی می باشند.

لوله فولادی بدون درز یا مانیسمان (Mannesmann Seamless Steel Pipe)
لوله های فولادی بدون درز مانیسمان در سایزهای ۶ متری و به صورت ریخته گری گریز از مرکز تولید می شوند. هیچ گونه درز یا جوشی در طول لوله های فولادی نیست. در سیستم های فشار بالا مانند بخار، هوای فشرده، آتش نشانی، گازهای صنعتی و … از لوله فولادی بدون درز مانیسمان استفاده می گردد. انعطاف پذیری لوله های فولادی پایین بوده اما تجمع رسوب در آنها زیاد است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد لوله مانیسمان به مقاله “آشنایی با تولید و کاربرد لوله مانیسمان” مراجعه فرمایید.

لوله فولادی گالوانیزه (Galvanised Steel Pipe)
لوله فولادی گالوانیزه از نوع لوله های فولادی درزدار می باشد. برای تولید این لوله ها ابتدا ورق فلزی از جنس آهن سفید را توسط یک لایه از فلز روی ذوب شده می پوشانند. این فرایند پوشش لوله گالوانیزه کردن نام دارد. بعد از این مرحله لبه های ورق فلزی را به وسیله جوش به همدیگر متصل می کنند که به شکل لوله در می آید.
لوله های گالوانیزه در برابر رطوبت و خوردگی و زنگ زدگی مقاومت زیادی دارند. به همین دلیل از این لوله ها در محیط های سخت استفاده می گردد. زنگ زدگی لوله در طی زمان باعث ایجاد سوراخ در لوله می گردد.

مزایای لوله فولادی گالوانیزه
- لوله فولادی گالوانیزه دارای مقاومت زیادی در برابر فشار و دمای بالا است.
- این لوله ها مقاومت مکانیکی مناسبی را دارند.
- این لوله ها مقاوم در برابر حرارت و آتش سوزی می باشند.
- در لوله فولادی گالوانیزه امکان نفوذ اکسیژن از جداره ها وجود ندارد.
- ضریب انبساط طولی لوله های فولادی گالوانیزه کم است.
- اتصالات این لوله دارای قیمت کمی می باشند.
معایب لوله فولادی گالوانیزه
- خوردگی و پوسیدگی لایه های داخلی و خارجی این لوله ها زیاد است که باعث کم شدن عمر لوله می شود.
- در جداره داخلی این لوله ها تجمع رسوبات زیاد می باشد.
- این لوله ها قابلیت شکل پذیری را ندارند.
- یکی از علل رسوب گیری صاف نبودن سطح داخلی این لوله است.
- نصب لوله های فولادی گالوانیزه سخت بوده و همچنین به زمان زیادی احتیاج دارد.
- وزن زیاد این لوله ها موجب بالا رفتن وزن ساختمان می شود.
- از این لوله ها برای نصب روکار به دلیل نداشتن ظاهری مناسب استفاده نمی شود.
لوله مسی (Copper Pipe)
در ساخت این نوع لوله از مس استفاده می شود. برای وصل کردن لوله های مسی از روش مهره-ماسوره و جوشکاری کاربید یا اکسی استیلن استفاده می گردد. از این نوع لوله به منظور لوله کش لوازم گازسوز خانگی استفاده می گردد. به دلیل قدرت زیاد لوله مسی که در انتقال حرارت یا سرما دارد، از این لوله در کویل ها یا مبدل های حرارتی و یخچال نیز استفاده می شود. همچنین لوله مسی در ساختار چیلرها و سیستم های سرمایشی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

مزایای لوله مسی
- لوله های مسی مقاومت زیادی دارند و همچنین امکان انتقال حرارت بالا تقریبا ۸ برابر بیشتر از آلومینیوم را دارا هستند.
- عملکرد این لوله ها در مقابل خوردگی بهتر از سایر فلزات است.
- لوله های مسی در برابر آب و هوا با دوام هستند.
- آتش سوزی و اشعه فرا بنفش تاثیری بر این لوله ها نمی گذارد.
- امکان متصل کردن این لوله ها به یکدیگر توسط لحیم وجود دارد و این اتصالات بسیار قوی می باشد.
- لوله های مسی با محیط زیست سازگار بوده و به آسانی بازیافت می گردند.
معایب لوله مسی
- لوله های مسی در مقابل انواع خوردگی و مواد شیمیایی مقاوم نیستند.
- در دمای بالای ضد یخ های پایه گلیکول، تغییرات شیمیایی موجب خوردگی لوله های مسی می گردد. به همین علت اگر سولفید هیدرو دارای چگالی بالایی باشد موجب آسیب به لوله های مسی می شود.
- به علت مشکل لوله های مسی با آب اسیدی، از این لوله ها در سیستم لوله کشی که آب چاه را خارج می کند، استفاده نمی شود.
- این لوله ها نیز قابلیت انعطاف پذیری دارند اما لوله های پلاستیکی دارای انعطاف پذیری بیشتری می باشند.
- لوله های مسی و اتصالات آن دارای هزینه زیادی می باشند.
لوله چدنی (Cast Iron Pipe)
جنس این لوله ها از چدن است و معمولا در سیستم فاضلاب در زمان های گذشته کاربرد داشته اند. به دلیل سطح ناهموار داخلی این لوله ها، رسوب گیری آن ها نیز زیاد می باشد. این لوله ها در برابر خوردگی و پوسیدگی مقاومت بالایی دارند و دارای طول عمر بیشتری نیز می باشند. اما این لوله در برابر ضربه شکننده و حساس می باشند. همچنین وزن سازه را نیز بیشتر می کنند
به منظور نصب لوله چدنی از یک سوم کناف و دو سوم سرب مذاب استفاده می گردد. به دلیل خطر دود سرب مذاب و دشوار بودن اتصالات لوله چدنی، استفاده از این لوله تقریبا منسوخ شده است.

مزایای لوله چدنی
- این لوله دارای مقاومت خوبی در مقابل فشار وارده به جداره خارجی می باشد.
- لوله های چدنی کمتر از لوله های فلزی فرسوده می شوند.
- به منظور بازکردن و رفع گرفتگی لوله می توان به راحتی از دستگاه تراکم هوا استفاده کرد.
- دارای قیمت کمتر نسبت به لوله آهنی می باشد.
معایب لوله چدنی
- سرعت نصب لوله های چدنی نسبت به لوله های آهنی کمتر است.
- به علت وجود مواد شیمیایی موجود در فاضلاب، لوله های چدنی دچار زنگ زدگی شده و جلوگیری از این امر امکان پذیر نمی باشد.
- لوله های چدنی دارای وزن زیاد قطعات و همچنین اتصالات زیادی می باشد.
لوله سربی (Lead Pipe)
برای انتقال مواد سمی و فاضلاب آزمایشگاهی از لوله های سربی استفاده می شود. پسماندهای بیمارستانی حاوی تشعشعات رادیو اکتیو می باشد. اما سرب این تشعشعات را عبور نمی دهد و استفاده از لوله سربی برای جلوگیری از انتشار این تشعشعات مناسب می باشد. اما به منظور منتقل کردن آب آشامیدنی و مصارف خانگی از لوله سربی استفاده نمی شود. زیرا امکان نفوذ سرب به آب هست و باعث بیماری در انسان می گردد.

لوله سیمانی یا آزبست (Cement Pipe)
در گذشته برای انتقال آب آشامیدنی از لوله سیمانی استفاده می شد. امروزه از لوله سیمانی تنها برای دودکش ساختمان استفاده می شود. از گچ یا سیمان برای اتصال این لوله ها استفاده می گردد.

مزایای لوله سیمانی
- لوله های سیمانی در مقابل خوردگی حاصل از رطوبت خاک بسیار با دوام هستند.
- این لوله ها دارای وزن مناسبی می باشند.
- به دلیل صاف بودن دیواره داخلی لوله، جابجایی مواد درون لوله راحت می باشد.
- واکنش این لوله ها در برابر تغییرات دما کم می باشد.
معایب لوله سیمانی
- این لوله ها در زمان جابجایی و نصب بسیار شکننده می باشند.
- امکان تشخیص ایراد تا زمان راه اندازی و عبور جریان آب در این لوله ها وجود ندارد.
- این لوله ها دارای خورندگی در مقابل مواد اسیدی می باشند.
- عایق کاری این لوله ها فقط با قیر و ایزوگام انجام می شود و امکان عایق کاری با لایه پلاستیکی نیست.
نظرات کاربران