دیگ چدنی (Cast Iron Boiler) یکی از تجهیزات پرکاربرد در صنایع حرارتی می باشد. در موتورخانه ساختمان ها نصب می شوند و وظیفه انتقال حرارت حاصل از احتراق به سیال را بر عهده دارند. در واقع بویلر چدنی یک مخزن تحت فشار می باشد که در برنامه های گرمایش بخار یا آب گرم مانند گرمایش ساختمان ها، تأمین آب گرم مصرفی یا آب گرم استخر و … استفاده می شود.
چدن یکی از محصولات مهم در متالوژی و از اصلی ترین مواد ساختمانی می باشد. به دلیل استحکام بالایی که دارد در صنایع مختلف از آن استفاده می شود. (اما استحکام آن از فولاد کمتر است). چدنی که در این نوع از دیگ ها استفاده می شود با روش ریخته گری و از نوع خاکستری می باشد و مقاومت خوبی در مقابل خوردگی دارد.
برای آشنایی با دیگ فولادی به مقاله “دیگ فولادی یا بویلر فولادی چیست؟ انواع دیگ فولادی، مزایا و معایب آن” مراجعه فرمایید.
کاربرد دیگ یا بویلر چدنی
بیشترین استفاده این دیگ ها در شوفاژخانه ها، برجها، استخرها و اماکنی است که نیاز به آب گرم دارند. دیگهای چدنی برای مناطق سردسیر چندان مناسب نیستند زیرا اختلاف دمای آب ممکن است موجب ترک خوردن پره ها شود
عملکرد بویلر چدنی
دیگ چدنی محفظه ای است که انرژی گرمایی که از احتراق درون مشعل حاصل می شود را به سیال درون خود منتقل کرده و آب را گرم می کند. این آب گرم شده بوسیله پمپ ها وارد مدار گرمایشی می شود. انتقال حرارت از طریق سیستم های گرمایشی مانند فن کویل، شوفاژ و غیره صورت می گیرد. سپس دمای آب پایین آمده و دوباره وارد دیگ می شود و این چرخه مجدد تکرار می گردد.
انواع دیگ یا بویلر چدنی
دیگ های چدنی باتوجه به نحوه ساخت آن به دو نوع تقسیم بندی می شوند.
دیگ چدنی پره ای
هر بویلر چدنی پره ای بر حسب ظرفیتش از یک پره جلو، یک پره عقب و تعدادی پره وسط تشکیل می شود. این پره ها بوسیله بوش به یکدیگر متصل می شوند. تمام پره های وسط یکسان هستند. حال آنکه بین پره های انتهایی با هم و با پره های وسطی تفاوت وجود دارد. شعله مشعل در فضای وسط پره ها قرار می گیرد.
تعداد پره های تشکیل دهنده این دیگ ها از ظرفیت حرارتی مورد نیاز تاثیر می گیرد و اگر به ظرفیت بالاتری نیاز باشد، از دیگ چدنی با پره های بیشتر استفاده می شود. به منظور افزایش راندمان دیگ و استفاده حداکثری از انرژی حرارتی تولید شده از احتراق ماده سوختنی، مجراهای خاصی در محیط پره ها تعبیه می شود که گازهای حاصل از احتراق با عبور از آنها، انرژی خود را به داخل دیگ منتقل می کنند. این نوع دیگ برای فشارهای پایین و حداکثر برای فشار 5 بار توصیه می شود.
دیگ چدنی یک پارچه
بویلر چدنی یک پارچه همانطور که از اسم آن پیداست بصورت یک پارچه می باشد. هیچگونه اتصالی در آن ها وجود ندارد. معمولا کاربرد این نوع بویلر چدنی در تولید آب گرم می باشد. از فشارکاری بسیار پایین برخوردار است به همین دلیل استفاده از آن محدود است.
طرح های دیگ چدنی
مقطع عمودی
این مدل احتمالاً رایج ترین مدل دیگ های چدنی است. بخش های چدنی این طرح، طوری است که قطعات شبیه به یک نیم دایره هستند.
مقطع افقی
در دیگ چدنی با طرح افقی بخش های چدنی مونتاژ شده شبیه به چند لایه روی هم ساخته شده اند.
طرح مونوبلاک
دارای اندازه ای کوچکتر و ریخته گری منفرد است. دیگ های چدنی مقطعی معمولاً با اتصالات مخروطی به نام واشر الاستومری در بین مقاطع مونتاژ می شوند تامحفظه های حاوی آب را آب بندی کنند.
مزایای دیگ چدنی
- طول عمر زياد
- مقاومت مناسب در برابر زنگ زدگی
- قیمت مناسب تری نسبت به دیگ های فولادی
- حمل و نقل آسان و کم دردسر و جداسازی قطعات دیگ
- امكان افزايش ظرفیت حرارتی و کم و زیاد نمودن تعداد پره ها
- امكان تعويض پره معیوب و شکسته به جای تعويض كل ديگ چدنی
معایب دیگ چدنی
- راندمان حرارتی پایین
- امکان ایجاد رسوب در پره ها
- محدودیت در ظرفیت گرمایشی
- محدودیت فشار کارکرد و ارتفاع لوله کشی
- مقاومت پایین در برابر برخورد مستقیم شعل
- ترک برداشتن جداره پره ها در اثر فشار و تنش ها
نظرات کاربران